برای نخستین بار در کشور
ثبت مالکیت طرح و پروژه‌های اجرایی
در انجمن صنفی کارفرمایی طراحی، معماری و دکوراسیون داخلی و خارجی شهر تهران
انجمن صنفی کارفرمایی طراحی، معماری و دکوراسیون، در اقدامی نوآورانه، با هدف حمایت از آثار اجرا شده «توسط اعضای خود، مهندسین، طراحان و سازندگان» و در جهت محقق کردن قانون حفظ حق مالکیت مادی و معنوی، برای نخستین بار در کشور، امکان ثبت طرحها و پروژه‌های اجرایی در زمینه ساختمان را فراهم کرده است.
اجرای این مهم، با استناد به مفاد اساسنامه و اختیارات انجمن و بر اساس تحقیقات، مطالعات و تجربیات سالیان متوالی ریاست آن، در دستور کار قرار گرفت و پس از ایجاد سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای لازم، اکنون در دسترس جامعه محترم طراحی، معماری و دکوراسیون قرار گرفته و امکان ثبت طرحها و پروژه‌ها، در کوتاه‌ترین زمان ممکن میسر شده است.
در ادامه برای اینکه بهتر با این اقدام انجمن آشنا شویم، با طرح چند سوال و جواب، به تشریح جزئیات و مزایای آن می‌پردازیم.
ثبت طرح پروژه‌های ساختمانی و معماری چیست؟
اگر بخواهیم به ساده‌ترین شکل ممکن توضیح دهیم، اقدامی برای حفاظت قانونی حقوق مادی و معنوی از ایده‌ها و طرحهای اجرا شده طراحان و معماران بوده و موجب جلوگیری از هرگونه کپی‌برداری و رزومه‌سازی افراد سودجو از آثار این هنرمندان می‌گردد.
هدف کلی از ارائه این خدمت چیست؟
با توجه به اینکه خلق هر اثر هنری توسط یک طراح و معمار، نگرشی آمیخته با فکر و احساس خالق آن و حرفهای تازه زیادی برای عموم مردم دارد، می‌توان هدف کلی انجمن را فرهنگ‌سازی در زمینه حفظ مالکیت فکرها و ایده‌های طراحان و مجریان و احترام به حقوق مادی و معنوی ایشان دانست.
انجمـن صنفی طراحـی و معمـاری معتقـد است، یک اثر زیبـا و بدیـع، زمانی مانـدگار است کـه فاقـد مشابـه و منحصربه‌فرد باشد. به‌همین دلیل زمانی‌که از یک طرح جدید کپی‌برداری می‌شود، در حقیقت به ایده‌ها، تفکرات و حقوق طراح و مجری آن تعرض شده که قطعاً دور از شأن حرفهای است.
با در نظر گرفتن مطلب فوق باید گفت، اینکه یک طرح در ابعاد مختلف کپی و ساخته شود، در واقع سه مشکل را ایجاد می‌کند که عبارتند از:
الف: تجاوز به حریم فکر و ادراک یک طراح.
ب: تخریب آن اثر که می‌توانست، منشاء یک حرکت نو باشد.
پ: از میان رفتن ابتکار و نوآوری در ساخت بناها که باعث کاهش کیفیت و کمیت در صنعت ساختمان می‌شود.
شایان ذکر است، تا قبل از این امکان ثبت طرحها و پروژه‌های معماری، در یک مرجع رسمی و حفاظت رسمی و قانونی از حقوق مادی و معنوی آنها برای صاحبانشان وجود نداشته است. لذا با تدوین قوانین و ساخت سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای لازم برای تحقق این امر، امکان دفاع از حقوق مادی و معنوی هر طرح و پروژه در مراجع قانونی فراهم شده است، زیرا آن طرح دارای شناسنامه و ثبت طرح است.
چرا به ثبت مالکیت طرح نیازمندیم؟
این موضوع دارای چندین مزیت است که به‌شرح زیر معرفی می‌شوند:
1ـ ثبت طرح باعث می‌شود که طراحان و مجریان توانمند، بتوانند یک رزومه کاری موفق و موثق از خود ارائه داده و باعث شفاف‌سازی پروژه‌های خود شوند و همچنین بتوانند به‌سادگی در سفارش قراردادهای آتی خود، از آنها استفاده نمایند.
2ـ انجمن با نظارت و بازرسی پروژه‌ها، سعی دارد که صحت و سلامت طراح و مجری را شفاف‌سازی نموده و این اعتماد را به کارفرمایان بدهد که، شرکتها و افرادی که دارای طرح یا طرحهای ثبت شده هستند، رزومه‌ای واقعی داشته و کلیه کارهای ایشان به‌صورت ضابطه‌مند، توسط یک مرجع رسمی بررسی و بازرسی شده است. این موضوع سبب افزایش سطح اعتماد طرفین شده و برخی از مشکلات مذاکره در قراردادهای جدید را مرتفع می‌سازد.
3ـ انجمن با ثبت مالکیت طرح سعی می‌کند، طراحان برتر و مجریان فعال را به جامعه این صنف معرفی نماید.
4ـ با فرهنگ‌سازی و ترویج ثبت طرحها و پروژه‌های اجرایی، این بستر را فراهم می‌شود که کارفرمایان محترم بتوانند، از یک فیلتر شفاف‌سازی شده و یک مرجع مناسب، شخص یا شرکت مورد مورد نظر خود را انتخاب نمایند.
ثبت طرح پروژه‌های اجرایی چگونه انجام می‌شود؟
در این فرآیند طراحان، معماران و مجریان عزیز، بابت هر طرح خود، گواهینامه ثبت جداگانه‌ای دریافت می‌نمایند و همچنین در وب‌سایت انجمن، برای هر طراح یا مجری، یک پروفایل شخصی با نام کامل شخص و جزئیات کامل پروژه‌های وی، ایجاد شده و به‌نمایش گذاشته خواهد شد.
به‌طور مثال یک طراح یا سازنده میتواند، برای هریک از طرحها و پروژه‌هایی که اجرا نموده، اسناد و مدارک خواسته شده را به انجمن ارائه نماید. سپس کمیته ثبت با بررسی و کارشناسی پروژه مذکور، استعلام آن از کارفرمای اصلی و اثبات صحت مدارک ارسالی به انجمن، گواهی ثبت مبنی بر طراحی و اجرای آن پروژه را صادر می‌نماید. همچنین یک پروفایل شخصی نیز به نام طراح یا سازنده در وب‌سایت انجمن ایجاد می‌شود که متقاضی میتواند سایر پروژه‌های خود را نیز، پس از ارائه درخواست مجدد و دریافت گواهی ثبت برای هر پروژه، آن را در همان پروفایل ثبت نماید.
مزایای ثبت طرح پروژه اجرایی چیست؟
این فرآیند میتواند برای متقاضی آن مزایای مختلفی به‌همراه داشته باشد که دو نتیجه مثبت اولیه آن عبارتند از:
1ـ طرح و پروژه اجرا شده در یک مرجع رسمی به‌ثبت رسیده، حقوق مادی و معنوی آن برای صاحب طرح محفوظ خواهد ماند که در صورت هرگونه سوء استفاده از آن، قابل پیگیری و اثبات است.
2ـ طراح یا سازنده یک رزومه کاری موفق و شفاف از خود را در وب‌سایت رسمی انجمن به‌نمایش گذاشته و از این طریق میتواند رزومه خود را، به کارفرمایان و مشتریان خود معرفی نماید که این امر موجب اعتماد بیشتر ایشان نیز می‌گردد.
